کانادا محبوب ترین مقصد مهاجران ایرانی در میان کشورهای جهان می باشد که سالانه شمار زیادی برای تحصیل، کار و زندگی به این کشور مهاجرت می کنند. همانند سایر کشورها در کانادا هم قوانین و مقررات مخصوص به خود وضع شده و مردم ملزم به رعایت این قوانین می باشند. در کنار قانون اساسی کانادا، قوانین دیگری همچون قوانین کار، قوانین مهاجرتی، قانون عرف، قوانین مدنی و ... وجود دارند که یک مهاجر بهتر است با آنها آشنا باشد تا بدون دردسر در کانادا زندگی کند. در این مطلب انواع قوانین مهم کانادا را مورد بررسی قرار می دهیم.
نظام قوانین کانادا
سیستم قانونی کشور کانادا کثرت گرا می باشد؛ که اصول و مبانی آن در نظام حقوق عمومی انگلستان (باقی مانده از دوران استعمار توسط بریتانیا) آمده است. قانون اساسی کانادا حاکمیت را بر پایه پارلمان و اختیارات تقسیم شده ما بین دولت های فدرال و استانی می داند. در سال 1982 میلادی کانادا استقلال کامل خود را از بریتانیا اعلام نمود و به اصلاح قانون اساسی پرداخت و منشور حقوق و آزادی ها را اضافه کرد.
در کانادا تفسیر قوانین و اجرای قوانین پارلمانی در صورت تعارض با قانون اساسی زیر نظر قوه قضائیه انجام می شود. دیوان عالی کانادا که اعضای آن با توصیه نخست وزیر و وزیردادگستری معرفی می شوند، سومین قدرت داوری را دارا می باشد. تمامی قضات در سطوح بالا پس از مشورت با نهادهای قانونی غیردولتی منصوب می گردند. کابینه فدرال همچنین قضات را به دادگاههای عالی در حوزه قضایی استانی و قلمرویی منصوب میکند.
قانون عرف (Common law) در تمامی ایالات به جز استان کبک (که قانون مدنی بر آن مسلط است) مشترک می باشد. قوانین جنائی (Criminal law) نیز جزو مسئولیت فدرال بوده و در سراسر کانادا یکسان می باشد. قانون دیگر با نام قانون بومی (Aboriginal law) نیز در کانادا وجود دارد که براساس قانون اساسی حقوق شناخته شده را برای افراد بومی این کشور تعیین می نماید که عمدتا در ارتباط با سنت ها، آداب و رسوم مردم بومی اشاره دارد. در ادامه به قوانینی که یک مهاجر در طول اقامت خود در کانادا با آنها به نحوی سر و کار دارد را معرفی می کنیم.
قانون اساسی کانادا (The Constitution)
مطابق با قانون اساسی کانادا حقوق آزادی و شهروندی کانادا موارد زیر را شامل می شود:
- آزادی های اخلاقی و دینی و اعتقادی
- نظرات و ایده های شخصی
- آزدای در صلح و ارامش
- آزادی انجمن ها (مثل دراویش)
- حقوق دموکراسی
- جابجایی
- قضایی
- برابری
- حقوق زبان رسمی کانادا
- حقوق درس خواندن اطفال
قانون مهاجرت و پناهندگی (Immigration and refugee law)
قانون مهاجرت و پناهندگی مربوط به حوزه قوانین مربوط به پذیرش اتباع خارجی در کانادا، حقوق و مسئولیت های آنها و شرایط اخراج آنان می باشد. براساس این قوانین آئین نامه های مختلفی ایجاد و اجرا می گردند. تغییرات در قوانین مهاجرتی کانادا عموما مربوط به تغییر در آئین نامه ها می باشد نه اصل قانون. قانون اصلی و اولیه این مجموعه قوانین، قانون مهاجرت و حمایت از پناهندگان (Immigration and refugee protection act) می باشد.
قانون عرف (Common low)
مجموعه قوانین که براساس استدلال و رأی قضات کانادایی در دادگاه های مختلف به وجود می آیند که اهمیت زیادی دارند. بسیاری از قوانین مهم مهاجرتی در پی تصمیمات قضات و رأی دادگاه فدرال، دادگاه عالی و دادگاه تجدید نظر فدرال شکل گرفته اند. مهمترین این تصمیمات تغییراتی بود که در اوایل قرن 21 ام در تغییر اساسی قانون مهاجرت کانادا انجام گرفت.
قانون شهروندی (The Citizenship act)
این قانون که در سال 1947میلادی در کانادا به تصویب رسید چگونگی اعطاء تابعیت به افراد و یا صلب تابعیت آنان را تشریح می کند. برپایه این قانون فردی که در کانادا متولد می شود ولو با والدین غیر کانادایی، شهروند کانادا محسوب می گردد. (مزیت های شهروندی کانادا)
منشور حقوق و آزادی های کانادا (Canadian charter of rights and freedoms)
در این منشور که در سال 1982 میلادی به تصویب رسید، آزادی های اساسی، حقوق دموکراتیک، حقوق قانونی، حقوق برابری، حقوق زبان اصلی و حقوق آموزشی زبان اقلیت مورد حمایت قرار گرفته است.
مقررات برنامه کاندید استانی (Provincial nominee program)
مجموعه قوانین مصوبه در سطح استانهای کانادا می باشند که شرایط و نحوه مهاجرت به استانهای خاص را مشخص می کنند. کبک مهمترین منطقه پیرو این نوع قوانین می باشد که مهاجرت به این استان برپایه مقررات خاص قابل انجام است.
قانون چندفرهنگی کانادا (Canadian Multiculturalism Act)
این قانون که در سال 1988 میلادی به تصویب رسید، چهارچوبی برای اجرای سیاست ها و تمرکز بر گسترش فرهنگ چند ملیتی در کانادا می باشد. براساس این قانون میراث فرهنگی همه کانادایی ها حمایت شده، از تبعیض کاسته شده و برنامه ها و نوآوری های multiculturism مورد تشویق قرار می گیرند.
در کانادا قوانین دیگری نیز وجود دارند که ممکن است برای مهاجران ایرانی عجیب باشد اما دانستن آنها خالی از لطف نیست:
- در کانادا برای پرداخت خدمات و خرید با سکه محدودیت وجود دارد. شما حق ندارید بیش از 25 لونی و 5 سکه 25 سنتی برای خرید خود استفاده کنید.
- در کانادا افراد حق بازکردن و یا اصلاح بانداژ زخم را در مکان های عمومی و خارج از خانه ندارند و متخلف مجرم محسوب می گردد.
- حمل خزندگان بدون قفس در مکان های عمومی ممنوع بوده و جریمه سنگین در پی خواهد داشت.
- چیدن و کندن گل های تریلیوم در استان انتاریو از مکان های عمومی جرم بوده و مشمول جریمه می باشد.
- پهن کردن رخت و لباس در دید سایر افراد و همسایه ها در کانادا ممنوع بوده و در اغلب استانها با این مسئله برخورد جدی و رسمی می شود.
- کارکردن نوجوانان زیر 16 سال ممنوع بوده و شخص کارفرما مجرم حساب می شود.
- والدین حق تنها گذاشتن کودکان زیر 10 -12 سال را حتی در خانه ندارند و انجام این کار عواقب جدی به دنبال خواهد داشت. همچنین رها کردن کودک در صندلی مخصوص ماشین حتی برای چندثانیه هم مجاز نیست.